İdarecilere tavsiyeler

Tahir bin Hüseyn, Abbasiler zamanında Horasan valisi iken, Rakka valiliğine atanan oğlu Abdullah bin Tahir’e bazı nasihatlerde bulunmuştur. Nasihatleri özetle şöyle idi:

Allahü teâlâdan kork. Daima Onun korkusu içinde bulun. Her an Onu murakabe eyle! Hep Onu düşün. Onun gazabından sakın. Gece-gündüz, idaren altında bulunan insanları korumaya gayret eyle. Allahü teâlânın sana ihsan ettiği afiyet nimetini, ahiret için hazırlanmakta ve mesul olacağın şeyi düşünmekte kullan.

Allahü teâlâ ihsan ederek valilik mevkiinde bulunmanı nasip etmiş ve idaren altında bulunanlara da şefkat ve merhametle muamele etmeni emretmiştir. Ayrıca, insanlara karşı adil davranmanı, Allahü teâlânın hakkına riayet etmeni, insanlara Onun emir ve yasaklarını tatbik etmeni, onları zararlı şeylerden korumanı, onların ırz ve namuslarını iyi muhafaza etmeni, kanlarının dökülmesine mani olmanı, yolculuklarında kendilerine yol emniyetini temin etmeni, hasılı, onları rahat ettirmeni emretmiştir.

Şunu iyi bil ki, Allahü teâlâ emrettiği şeylerden seni hesaba çekecek ve yaptığın işlerin; mükafat veya ceza olarak, karşılığını verecektir. O halde aklınla, zihninle, basiretinle, her şeyinle, Hak teâlâya vereceğin hesaba hazırlanmaya yönel. Hiç bir meşguliyet bu mühim farzı terk etmene ve gevşeklik göstermene sebep olmasın. Çünkü bu, her şeyin başıdır.

Üzerinde en fazla dikkat ve hassasiyet göstereceğin, önemle duracağın en mühim şey; Allahü teâlânın sana farz kıldığı beş vakit namaza devam etmektir. Ayrıca, namazlarını, Hak teâlâyı hatırlayarak, güzel abdest alarak, müstehap olan vakitlerinde, bütün adab ve erkanına riayet ederek cemaatle kılmaktır. Bundan başka, namazda okuduğun âyet-i kerimeleri, acele etmeden, edeple oku. Namazın rüku, secde ve diğer erkanını, tam bir samimiyet, ihlas ve teslimiyet ile ifa et. Yapılan bütün iyi işlerin, hatta diğer bütün ibadetlerin; namazı güzel ve düzgün kılabilmek için olduğunu unutma. Bu hususta en ufak bir gevşeklik, tembellik gösterme ve asla ihmalkâr davranma. Bil ki, bütün işlerin düzenli olması namaza bağlıdır. Namaza bu şekilde devam eden, her kötülükten uzaklaşır. Çünkü Allahü teâlâ mealen; “Doğru kılınan namaz, insanı fahşadan ve münkerden muhakkak uzaklaştırır” buyurdu. (Ankebut 45) Beraber olduğun kimseleri de namaza teşvik et!

Beş vakit namazdan sonra yapman gereken en mühim husus, Resulullah efendimizin sünnetine sımsıkı sarılmak ve Onun ahlakı ile ahlaklanmaktır.

Bir işle karşılaştığın zaman, önce Allahü teâlâdan korkarak istiharede bulun ve Resulullah efendimiz vasıtasıyla bildirdiği emir ve yasaklarına bağlı kalarak yapmaya çalış. Bu işin, Allahü teâlânın senin hakkında, razı olduğu, beğendiği şekilde meydana gelmesini nasip etmesi için Ondan yardım iste!

Sana yakın olsun, uzak olsun, hoşlandığın ve hoşlanmadığın bir hususta herhangi bir kimseye muamele ederken, sakın adaletten ayrılma.

Her zaman fıkıh âlimlerini, salihleri, Allahü teâlânın emirlerine uygun yaşayanları tercih eyle. Kişiyi süsleyen şeylerden birisi, fıkıh ilmine sahip olmak, fıkıh bilgisini elde etmeye çalışmak başkalarını da buna teşvik etmek ve insanı Allahü teâlâya yaklaştıracak şeyleri bilmektir. Bütün bunlara riayet edersen, Allahü teâlânın yardımı ve muvaffakiyeti seninle beraber olur. Bunun sayesinde, insanlar senin emrine tazimde bulunur. Saltanatın onlara karşı heybetli olur. Böylece, herkes sana samimiyet duymaya ve adaletine itimat etmeye başlar.

Bütün işlerinde orta yolu tut. İtidalli olmak, orta yolda bulunmak çok takdir edilmiş, beğenilmiştir. Orta yolu tutmak, apaçık bir emniyet, fazilet ve güzellik olup, insanı, istikamet sahibi olmaya ve hidayete sevk eder. Hak teâlânın yardımı, muvaffakiyeti ve iki cihan saadeti ise, istikamet ve hidayet üzere bulunanlaradır.

Bütün dünya işlerinde orta yol üzere bulun. Ahireti istemekte, sevap işlemekte, salih ameller yapmakta, güzel hâl üzere bulunmakta gevşeklik gösterme. Zira, Allahü teâlânın rızasını kazanmak ve Cennette, Onun dostu olan veli kullarla beraber olmak için çok hayır ve iyilik yapmanın, bu hususta gayretli olmanın hududu yoktur.

Bil ki, dünya işlerinde orta yol üzere bulunmak, kişinin izzet ve şerefini arttırır. Günahlardan korur. Ayrıca sen, kendini ve beraberinde bulunanları, ancak orta yolu tutmakla koruyabilir ve işlerini düzeltebilirsin. Orta yolu tut ve buna riayet eyle. Böylece işlerin tamam olur, gücün, kudretin artar. Sana tâbi olan insanlardan, yakınında bulunanlar ve uzağında olanlar, düzelip ıslah olurlar.
Allahü teâlâya zannını güzel eyle ki, maiyetinde bulunanlar da sana doğru davransınlar.

Kendisine vazife verdiğin hiçbir kimseyi herhangi bir şeyden dolayı, durumunu iyice araştırmadan önce, asla suçlama! Çünkü, temiz kimselere itham ve kötü zanda bulunmak, büyük günahtır.

Arkadaşların ve yakınların ile alakalı işlerinde iyi zanda bulun. Onlara suizanda yani kötü düşüncede bulunmaktan kaçın. Bu davranışın, onların iyi yetişmelerinde sana yardımcı olur. Allahü teâlânın düşmanı olan şeytan, yaptığın işlerde, hoşlanacak bir şey bulamasın. Çünkü sende azıcık bir zayıflık bulması, suizannı ve hayatının tadını kaçıracak olan gam ve kederi gönlüne sokmak için kâfidir.

Şunu iyi bil ki, hüsn-i zan sahibi olduğun müddetçe, kuvvet ve rahat bulursun. İşlerinde, arzu ettiğin, sevdiğin neticelere hüsn-i zan ile kavuşursun. Hüsn-i zan sayesinde insanları, seni sevmeye, bütün işlerinde doğru ve dürüst olmaya davet edebilirsin. Hüsn-i zan sahibi olursan, insanlar seni sever ve bütün işlerini severek, dürüstlükle yaparlar. Bununla beraber, yakınlarına hüsn-i zannın ve emrin altında bulunanlara olan yumuşaklığın hiçbir zaman işlerini takibe, sorup araştırmana, dostların işlerini halletmene, maiyetindekileri gözetmene, onları dikkatle takip etmene mani olmasın. İdaren altında bulunanları iyi gözetip, ihtiyaçlarını gidermen ve himayelerini üstlenmen önde gelen tercihin olsun. Dinin ayakta durması ve sünnetin ihyası, ancak bu şekildedir.

Bütün bu işlerin hepsinde niyetini sağlam eyle. İhlaslı ol. Yaptıklarından mesul olduğunu, işlemiş olduğu iyiliklerden mükafat alacağını, kötülüklerden ise ceza göreceğini çok iyi bilen kimsenin yaptığı gibi, devamlı kendini hesaba çek! Muhakkak ki, Allahü teâlâ dinini sağlam ve şerefli bir sığınak kılmıştır. Dinine uyanları yüksek, şerefli eylemiştir. O halde idare ettiğin, yetişmelerini üzerine alıp, kendilerini gözettiğin kimselere din yolunu, hidayet yolunu göster.

Allahü teâlânın hakkına mutlaka riayet et. Suçlulara müstahak oldukları cezayı vermekten de geri durma. Bunu ihmal etme ve asla gevşeklik gösterme! Suçlulara, cezalarını vermekte gecikme. Aksi halde bu gecikmen, içinde bulunduğun hüsn-i zannı bozup, yok eder. Bu hususlara bildirilen şekilde riayet eylersen, dinin korunmuş ve mürüvvetin tamamlanmış olur.

Verdiğin herhangi bir sözü muhakkak yerine getir. Hayırlı bir şey vaat ettiğinde, gecikmeden yap. Daima iyilik yapmaya, iyilik sahibi olmaya yönel! Sana iyilik yapanlara karşılık, iyilikle mukabelede bulun. İdaren altında bulunanların ayıp ve kusurlarını görmemeye çalış! Kendini yalan sözden uzak tut ve böyle yalancılara buğzet. Söz taşıyanlardan da uzak dur! İşlerinin, başında veya sonunda fesada uğrayıp bozulması, yalancıların sana yaklaşmaları ve sana yalan söylemeye cüret etmeleri ile başlar. Çünkü yalan, günahların başıdır. Koğuculuk, sahibini selamete erdirmez. Koğucu ile arkadaşlık edenin de başı selamete ermez. Ayrıca, koğucunun sözlerine uyarak hareket eden kimsenin hiçbir işi rast gelmez.

Doğruluk ve iyilik sahibi kimseleri çok sev. Doğruluk üzere çalıştıkları müddetçe şeref sahiplerinin yardımcısı ol. Zayıflara yardım eyle. Akrabanı ziyaret edip gözet. Bütün bunları, Allahü teâlânın rızası ve Onun dininin yükselmesi için yap, sevabını da sadece Allahü teâlâdan iste ve daima ahiret yurdunu talep eyle!

Kötü arzulardan ve zulümden çok kaçın. Hatta bunları, hatırından bile uzak tut. İdaren altında olanlara da, bu düşüncelerden uzak olduğunu göster. Onları adaletle güzel idare eyle. Aralarında hak ve doğrulukla kal ve seni hidayet yoluna ulaştıracak marifet bilgisi ile muamele et. Kızdığın zaman kendine hakim ol. Vakur, ağır başlı ve yumuşak huylu ol. Bulunduğun mevki sebebiyle kendini çok kıymetli zannetmekten, hiddet ve gururdan çok sakın. Hem; “Ben başta bulunuyorum. Dilediğimi yaparım” gibi bir düşünceye kapılmaktan çok sakın. Çünkü bu hal, sende görüşün noksan olduğuna ve bir olan, ortağı bulunmayan Allahü teâlâ hakkındaki bilginin azlığına alamettir. Allahü teâlâ için niyetinde samimi, ihlaslı ve Onun hakkında yeterli bilgiye sahip ol!

Şunu iyi bil ki, mülk, Allahü teâlânındır ve onu dilediğine verir. Dilediğinden ise çekip geri alır. Sultana yakın olup, nimetlere bol bol kavuşanlar, Allahü teâlânın bu nimet ve ihsanlarına nankörlük ederler, küfran-ı nimette bulunurlarsa ve bu nimetlerle övünüp büyüklenirlerse, o nimetlerin elden çıkması ve cezanın gelmesi çabuklaşır ve hiçbir şey o kadar süratli değildir.

Nefse düşkün olmaktan çok sakın. Biriktirmen ve saklaman gereken hazinelerini; iyilik, takva, adalet, idaresine memur olduklarını ıslah, beldelerini imar işleri ile alakadar olmak, canlarını korumak ve mahzunlara, muhtaçlara yardım etmek içi kullan.

Şunu iyi bil ki, mallar çoğaltılmakla ve hazineler de biriktirilmekle, üzeri kilitlenmekle meyve vermez, artış göstermez. Ancak bu mallar, seninle bulunanların ıslahı, haklarının kendilerine verilmesi, geçim sıkıntılarının giderilmesi gibi hususlar için kullanıldığı takdirde kıymetli olur ve o zaman meyve vererek artış göstermiş olur. O halde hazinelerinde, hakikaten artan mal biriktirmek istiyorsan, mallarını bu şekilde, İslamın ve Müslümanların faydaları için, onlara hizmette harcamalısın. Bu gibi hususlara riayet eder, hak sahiplerine haklarını ödersen, kavuştuğun nimetler elinde kalır ve Allahü teâlâ sana daha fazlasını ihsan eder.

Herkese karşı adaletle ve ihsan ile muamele edersen, onlar da sana itaatte bulunup, her söylediğini ve her istediğini kolaylıkla yaparlar.

Hudutlarını bildirdiğim bu hususlara riayet etmeye çalış! Hasenatını, iyiliklerini çok eyle! Maldan baki kalacak, ahirete yarayacak olan, Hak yoluna sarf edilendir. Şükredenleri iyi tanı ve kendilerini mükafatlandır. Sakın dünya ve dünya gururu, sana ahiret korkusunu unutturmasın. Aksi halde üzerindeki hakları hafife almaya, küçümsemeye başlarsın. Bir işi önemsemeyip ağır davranmak, insanı aşırılığa, ihmalkârlığa götürür. Aşırılık ise helake sebep olur. Yaptığın her amel, ihlaslı yani yalnız Allahü teâlânın rızası için olsun. Sevabını Ondan bekle. Muhakkak ki, Allahü teâlâ, dünyadaki nimetini bol ve geniş olarak ihsan etmiştir ve bu fazlını da senin elinde meydana çıkarıp, göstermiştir. O halde bütün bunlara karşı şükret. Şükre sımsıkı sarıl. Yalnız Allahü teâlâya güven! Böyle yaparsan Allahü teâlâ, sana olan hayır ve ikramını arttırır. Allahü teâlâ, şükreden kimselere şükürleri kadar, ihsan sahiplerini de ihsanları nispetinde mükafatlandırır, sevap ihsan eder. Kavuştuğun nimetlerden, nimete kavuşmana vesile olanların hakkını ver. Onlara teşekkür et. Hiçbir günahı hafif görme! (Çünkü günahların hepsi Allahü teâlânın emrini yapmamak olduğundan büyüktür. Bazı günahlar bazılarına göre daha büyüktür.)

Hasetçiye meyletme! Fasık ve facire, açıktan günah işleyenlere merhamet gösterme. Nimete nankörlük edene iyilikte bulunma. Düşmana yaltaklık etme! Söz taşıyan koğucunun söylediklerini tasdik etme. Haini emin kabul etme. Fasıklarla dostluk kurma. Azgın ve sapık kimselere tâbi olma ve onlara uyma. İki yüzlü olanları övme. Hiçbir insanı hakir, aşağı görme. Hakikaten çok muhtaç olup, senden bir şey istemeye geleni boş çevirme. Bâtıla hiç kulak verme. Muziplik ederek insanları güldürenlerle alakadar olma. Aksi halde, sen de onlar gibi, ciddiyetsiz, hafif meşrepli olursun.

Vaadinden dönme. Şuursuzca davranma. Gazap ve kızgınlıkla amel etme. Övünüp kibirlenme. Kendini beğenme. Şımararak, gururlanarak yürüme. Hafif, basit olanlarla, Hakkı tanımayanlarla, malını ölçüsüz savuran cahillerle düşüp kalkma.

Ahirete hazırlanmak hususunda gevşeklik tembellik gösterme. Günlerini, başkasına kızarak, onları azarlayıp lanet ederek ve gizlice sır, söz taşıyarak, herkesin gizli hallerini araştırarak geçirme. Kendisine müsamaha ederek veya ondan korkarak zalimin zulmüne göz yumma. Ahirette göreceğin mükafatı, alacağın sevabı, dünyada dünyalık olarak bekleme.

Şunu iyi bil ki, seni, emrin altında olanların işleriyle meşgul olmaktan men eden şeylerin en süratlisi, en tesirlisi cimrilik ve hırstır. Mala karşı çok haris olursan, çok toplayan ve az dağıtan, Allah için az veren veya hiç veremeyen biri olursun. Böyle olunca, işlerinin pek azı düzgün olabilir. Emrin altında olanlar, ancak mallarından elini çektiğin, üzerlerinden zulmü kaldırdığın zaman seni severler. Dostlarının, dostluktaki samimiyetleri de senin kendilerine olan iltifat ve ihsanların ile devamlı olur. Bunun için cimrilikten çok sakın. İnsanoğlunun ilk defa cimrilik sebebiyle Rabbine isyanda bulunduğunu hatırından çıkarma. İsyan eden, rezil ve perişan olmuş demektir.

Hak yolunda cömertlik yapmak, yolunu kolaylaştırır. Cömertliğin, kulların en faziletli ibadetlerinden olduğunu unutma. Bunun için cömertliği, kendine huy haline getir.

Vazifelilerin durumlarını incele. Maaşlarını da arttır. Böylece Hak teâlâ onların ihtiyaçlarını gidermiş olur. Onların işleri de seninle kaim olur, kuvvet bulur. Ayrıca bu davranışınla kalblerinin bağlılığı ve emrine itaatleri fazlalaşır. Unutma ki, bir sultan; emri altında olanlara merhametli ve adaletli davranır, onları koruyup gözetir, insaf, yardım, şefkat ve iyilikle muamele eder ve kendilerine bolluk temin ederse, bu hali, saadet olarak ona kâfidir.

İyi bil ki, Allahü teâlâ indinde hiçbir şey, adaletle hükmetmek gibi değildir. Çünkü adaletle hükmetmek, Allahü teâlânın öyle bir terazisidir ki, yeryüzündeki bütün haller onunla tartılır.

Hükümde ve amelde adaletin kaim olması, bu terazi iledir. Böylece insanların durumları düzelir. Yolların emniyeti sağlanır, mazlum hakkını alır, diğer insanlar da haklarını kolayca alırlar. Böylece hayat güzelleşir. İtaat hakkı ifa olunur. Yani herkes itaatkâr olur. Allahü teâlâ afiyet ve selamet ihsan eder. Böylece din kaim olur, her tarafta dinimizin emir ve kaidelerine uyulur.

Allahü teâlânın emri hususunda çok dikkatli, pek hassas davran. Ayıp ve fesat olan işlerden, iftiradan çok sakın. Suç sahiplerine, Allahü teâlânın emrettiği cezaları ver. Aceleci olma. Başkalarını rahatsız etmekten, sıkıntı ve üzüntü vermekten uzak ol. Rızkına kanaat eyle ki, gönlün rahat olsun. Gayretin, çalışman kararlı, istikrarlı olsun. Tecrübelerinden istifade eyle. Sustuğunda çok dikkatli, uyanık ol! Konuştuğun zaman, doğruyu söyle.

Hasma karşı insaflı ol. Şüpheli, tereddütlü hallerde dikkatli, ihtiyatlı, yavaş hareket eyle. Bir şeyin deliline iyice ulaş, delili iyi tespit et ki, hükmün kesin ve sağlam olsun. Birini cezalandırman gerekirse, herhangi bir himaye, müsamaha ve ayıplayıcının ayıplama ihtimali, ceza vermene mani olmasın. İyi tespit et, acele etme. Temkinli davran. Dikkatli bak, kontrol eyle. Tedbirli ol ve iyi düşün. Gördüklerinden ibret al.

Rabbine karşı tevazu üzere bulun. İdaren altında bulunanların hepsine yumuşak muamele eyle. Nefsine, Hakkı hakim kıl. Haksız yere, haram olarak kan akıtmaya kalkma. Çünkü bu, Allah katındaki suçların büyüklerindendir.

İyi bil ki, sen vali tayin edilmekle, idaren altında bulunan, kendilerinden mesul olduğun insanların hazinedarı, koruyucusu ve gözetleyicisi oldun. Bu vazifelerinden dolayı, idaren altında bulunanlara, korunup gözetilenler manasına raiye denilmiştir. Çünkü sen onları gözetirsin ve başlarında bulunursun.
Onlara bir memur tayin edeceğin zaman, görüş, tedbir ve tecrübe sahibi, işinin ehli, idareciliği bilen, namuslu, dürüst kimseleri tayin et. Zira bu, sana dayanan, üzerine aldığın vazifenin icabı olarak yerine getirilecek haklardandır. Hiçbir meşguliyet seni, bu vazifelerden alıkoymasın ve hiçbir mani seni bu işleri yapmaktan uzak tutmasın.

Bütün bu nasihatlere riayet edersen, beğenilen, düşmanların gözünde bile adaletinden razı olunan; bütün işlerinde, adalet, kuvvet, tedarik sahibi kıymetli bir idareci olursun. O halde, bu hususları yerine getirmeye gayret eyle ve hiçbir şeyi buna tercih eyleme ki, Allahü teâlânın izni ile işinin sonunda övülmeye layık olasın.

İdaren altında bulunan yerlere vazifelendirdiğin kimselerin çalışmaları, hal ve gidişatları hakkında sana malumat yazıp bildirecek emin kimseler gönder. Böylece vazifelendirdiğin memurların çalışmalarını takip et. Memurlarına bir iş buyurmak gerekince, istediğin işin sonunu iyi düşün. Şayet bu işin akıbetinde, selamet, emniyet ve afiyet görürsen ve bu işten güzel netice, nasihat, iyi karşılık umarsan, yap. Aksi halde vazgeç. O iş hakkında, ilim ve basiret sahiplerine danış. Kişi sonunu düşünmeden bir iş yapmaya kalkarsa, kendisini tehlikeye attığı gibi işleri de bozulabilir. Bu sebeple her işinde ihtiyatlı ol.

Bugünkü işini, yarına bırakma! Kendi işini kendin yapmaya çalış. Yarınki günde karşılaşacağın işler ve hadiseler, yarına bıraktığın işleri yapmana mani olur. Bil ki, gün, geçtiği zaman, içindekileri de birlikte götürür. Bugünkü işini yarına bırakırsan, yarına iki günlük işi biriktirmiş olursun. Bu ise seni çok meşgul eder, sonra hiç birini yapamazsın. Ama her günün işini o günde yaparsan, kendini ve bedenini rahatlatmış, sultanının işlerini de muhkem etmiş olursun.

İhtiyaç içerisinde bulunan hanelerin haklarını araştır. Geçim yüklerini üzerine al, durumlarını düzelterek sıkıntıya düşmelerini önle. Bundan başka fakirlerin, miskinlerin, durumunu sana kadar getirmeye muktedir olmayanların hakkını aramada bizzat alakadar ol. Gizli meselelerini, sıkıntılarını öğren. Allahü teâlânın izni ile hallerini düzelt. Hastaların barınıp tedavi görecekleri hastaneler yap. Onlara iyi bakıp, hizmet edecek, şefkatli davranacak hizmetçiler ve hastaları güzel muayene ve tedavi edecek tabipler tayin eyle!

İşlerin çokluğu sende bıkkınlık meydana getirmesin ve insanlarla meşgul olmana mani olmasın. İnsanların yanına gelmelerine izin ver. Onlarla görüş, kendilerine sakinlik göster. Merhamet kanatlarını aç. Sevindiğini onlara göster. Bir şey istemekte ve konuşmakta kendilerine yardımcı ol. Onlara karşı şefkatli, merhametli ve cömert ol. Verdiğini; üzmeden, başa kakmadan, cömertlikle, gönül açıklığı ile ver ve karşılığını yalnız Allahü teâlâdan bekle. Bu şekilde verilenlerin, Allahü teâlânın izniyle çok kârlı, kazançlı bir ticaret olduğunu bil.

Gördüğün dünya işlerinden ve senden önce, geçmiş asırlarda yaşayan helak olmuş milletlerdeki başkan ve hükümdarların hallerinden ve akıbetlerinden ibret al. Sonra dininin hükümlerine uyarak, dininin ve kitabının kaim olası için gayret edip, her halinde Allahü teâlânın emrine sımsıkı sarıl. Bunlara mugayir ve Allahü teâlânın gazabına sebep olan şeylerden uzak dur.

Haramdan mal toplama ve malını israf ile harcama. Sık sık âlimlerin meclislerinde bulun, onlarla istişare et ve kendileri ile beraber ol. Tek arzun; Hak teâlânın emirlerine tâbi olmak ve bunu yaymaya çalışmak, işlerin iyilerini, yüksek olanlarını tercih etmek olsun. Beraber olduğun kimselerin senin nazarında en kıymetlisi, sende gördüğü bir kusuru, çekinmeden, tenha bir yerde sana söyleyebilen kimse olsun. Böylelerinin sana olan samimiyeti, muhabbeti elbette yapmacık ve gösteriş değildir.

Yaptığın iyiliği başa kakma. Bütün işlerinde Allahü teâlâdan yardım iste ve hayırlı kılmasını dile. Muhakkak ki, Allahü teâlâ doğru ile ve doğru olanlarla beraberdir. Hal ve gidişatın; Allahü teâlânın rızasını kazanacak, Onun dinine nizam olacak, dinine tâbi olanlara izzet ve şeref bahşedecek, millete adalet ve sulh temin edecek şekilde olsun.

Allahü teâlâdan dilerim ki; doğru yolda bulunmanı ve muhafazanı güzel kılsın. Muhakkak Allahü teâlâ kullarına yakındır ve onların dualarını kabul edicidir.