Diabet ( halk arasında şeker hastalığı ) insülin hormonunun yeterince salınamamasına bağlı olarak şekerin kanda yükselmesidir.

Tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki şekli vardır. Tip 1'de ilaç tedavisi söz konusu iken tip 2'de sadece diyet tedavisi verilir.

Diabet hastaları beslenmelerini ön planda tutmak zorundadırlar. Kan şekerlerinin yükselişi beslenme ile birebir ilintilidir. Bu nedenle ilk ve en önemli kural diabet hastasının diyetinin kendine özel olmasıdır. Bununla birlikte herkeste ortak olan altın kurallar da mevcuttur. En büyük avantajı sağlıklı beslenme zorunda olmalarıdır. Hiçbir öğünlerini atlamamak zorunda oldukları gibi ara öğünleri mutlaka olmalıdır. Beslenmelerinde amaç kan şekerini belli bir seviyede tutmaktır. Çok hızlı çıkış ve inişleri engellemektir.
Sabah uyanıldığında kahvaltı mutlaka yapılmalıdır ve bu kahvaltı protein içermelidir. Peynir, yumurta yada süt bulunmalıdır. Ekmek tüketimini biraz sınırlamak gerekir. 2-3 dilim yeterlidir. Söğüş sebze tüketilebilir. Reçel, bal, pekmez ve çay şekerinden uzak durmak gerekir. Çay ya şekersiz içilmelidir ya da yapay tatlandırıcı kullanılmalıdır. Yapay tatlandırıcılarda da dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Tatlandırıcıyı alırken içindeki etken maddenin aspartam olmasına dikkat edilmelidir. Kullanım limiti daha yüksek ve şeker miktarı daha azdır. Eczaneden yada marketten alışveriş yaparken mutlaka üzeri okunmalıdır.

Kahvaltıdan 2 - 2.5 saat sonra bir ara öğün olmalıdır. Bu ara öğünde meyve tüketilebilir ancak mutlaka yanında süt, yoğurt, peynir gibi bir protein kaynağı olmalıdır. Meyvelerle birlikte bu gıdaları tüketmenin amacı meyvedeki şekerin kana geçişini yavaşlatmaktır. Tek başına meyve tüketildiğinde meyvedeki şeker kana çok hızlı geçtiği için kandaki şekerinde hızla yükselmesine neden olur.

Öğle ve akşam öğünlerinde temel beslenme kurallarına mutlaka uyulmalıdır.

Et gurubundan, süt gurubundan ve sebze-meyve gurubundan bir yiyecek olmalıdır. Örneğin etli türlü, 4 kaşık pilav ve 1 kase yoğurt. Başak bir menü örneği de verebiliriz. 2-3 köfte kadar ızgara et, bol salata ( yağsız veya çok az yağlı ), 2 ince dilim ekmek, 1 bardak ayran. Menüler benzer şekillerde değiştirilebilir.

Ana öğün aralarında yukarda örnek verdiğimiz gibi ara öğünler oluşturabiliriz. Günde 6 öğünü ihmal etmemek gerekir. Ancak bu şekilde kan şekerini dengeleyebiliriz.

Sadece çok tatlı yiyeceklerden uzak durmamız gerekiyor gibi görünse de çok yağlı ve hamurlu yiyeceklerden de uzak durulmalıdır. Bunlar da kan şekeri ve kolesterolün yükselmesinde rol alırlar. Az yağlı ve şekersiz beslenme esas olmalıdır.

Kişinin kilosu fazla ise mutlaka kilo vermelidir. Kilosu fazla insanlarda diabet görülme riski her zaman daha fazladır. Önce ideal kiloya inmeli ve sonra o kiloyu korumalıdır.

Bu beslenme hastalık beslenmesi olarak değil sağlıklı beslenme olarak görülmelidir. Herkesin yanlış beslenmeye bağlı olarak bir gün diabet hastası olabileceği unutulmamalıdır.

Sağlıklı günler dileklerimle...
Deniz Şafak Akçayoğlu
Beslenme ve Diyet Uzmanı