Kamuoyunda 100 dolarlık laptop olarak bilinen ve ABD'nin önde gelen üniversitelerinden Massachusetts Institute of Technology (MIT) girişimiyle yaklaşık 5 yıl önce yoksul ülkeler için başlatılan 'Her Çocuğa Bir Laptop' kampanyasında seri üretime başlandı.

Uruguay hükümetinin uzun süredir beklenen ilk 100 binlik siparişi vermesinin ardından, projede üretimi üstlenen Quanta bilgisayar şirketi de Çin'in Changshu kentindeki fabrikasında, ucuz dizüstü bilgisayarın seri üretimine geçti.

12 Kasım'dan itibaren başlatılacak kampanyada bir laptop, satın alan kişinin çocuğuna, diğeri de kalkınmakta olan ülkelere gönderilecek. Bağışlanan ilk parti bilgisayarların Kamboçya, Afganistan, Ruanda ve Haiti'ye gönderilmesi öngörülüyor.

Güneş ışığında da okunabilmesi, su geçirmez bir örtüyle kaplanması gibi bazı yeni özellikler eklenen bu laptoplarda, hareket eden hiçbir parça bulunmuyor, bataryası, güneş ışığı, ayak pompası veya yanındaki ipin çekilmesiyle doldurulabiliyor.

Kalkınmakta olan ülkelerin hükümetlerinin 250 binlik partiler halinde bu bilgisayardan sipariş vermeleri bekleniyordu. Bu arada, ilk siparişin ardından başka hükümetler de bilgisayarlara ilgi gösterdiklerini açıkladı.

Örneğin, Moğolistan hükümeti, 20 bin dizüstü bilgisayarlık bir pilot proje için sipariş vermeyi planladığını bildirdi.

"Proje kritik eşiğe ulaştı"

Projenin kurucusu MIT'ten Nicholas Negroponte üretimin başlaması dolayısıyla yaptığı açıklamada, bunun kampanyanın devamı için çok önemli kilometre taşı olduğunu belirterek, "Tüm sözlerinde durmayanlara ve olumsuzluklara rağmen, projemiz kritik eşiğe ulaştı" dedi.

İlk siparişi veren Uruguay'a ilk dizüstü bilgisayarların bu ay sonuna doğru teslim edilmesi bekleniyor. 6 ile 12 yaşındaki okul çocukları için 100 bin dizüstü bilgisayar satın alan Uruguay'ın, ülkedeki her çocuğa bir bilgisayar sağlamak için 2009'a dek 300 bin dizüstü siparişi daha vermesi bekleniyor.

Uruguay'ın bu siparişiyle, 'Her Çocuğa Bir Laptop' projesini yürütenlerde şimdilik rahat bir nefes almış oldu.

Kalkınmakta olan ülkelerin hükümetlerinin sözlü anlaşmalarını yerine getirmemelerinden ötürü zora giren projenin mimarı Nicholas Negroponte, New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, "Bir devlet yetkilisinin elini sıkmakla, yazılı bir çek almak arasındaki farkı pek önemsememiştim. Şimdi hayalkırıklığı duyuyorum" demişti.

Çocukların kullanımı için özel tasarlanmış, düşük fiyatlı, sağlam ve mümkün olduğu kadar kolay kullanımlı ve 100 dolara veya altına satılması planlanan bilgisayarların fiyatı da beklenen siparişlerin gelmemesi, maliyetin artmasıyla 188 dolara kadar çıktı.

Projenin sahipleri, daha önce beklenen siparişlerin gelmemesi ve hükümetlerin sözlerinde durmamaları üzerine, Amerikan vatandaşlarına 399 dolara iki laptop satın almalarına ve birisini yoksul ülkelerdeki çocuklara göndermelerine olanak sağlayacak "bir al, bir ver" stratejisi geliştirmişlerdi.