Doğalgaz pahalı mı ucuz mu?

Önce sanayi ve konut için elektrik tarifesinin ülkemizde diğer ülkelere göre çok yüksek olduğu iddia edildi. Halbuki bu gerçek değildi. Birkaç hafta evvel AB’nin 27 ülkesi içinde hem sanayi hem de konut için elektrik tarifesinin Türkiye’den az olduğu ülke sayısının beş altı kadar olduğunu ve AB’nin 27 ülkesinin 21 tanesinin Türkiye kWh başına euro tarifesinin nerede ise iki misline kadar yükselen elektrik ücretleri ödediğini ortaya koyduk. Yani ülkemizde elektrik fiyatları yüksek değil, oldukça düşüktü ve devlet sanayici ve konutu petrol fiyatlarında sübvanse ediyordu.

Çünkü ülkemizde son iki yılda sanayi ve konut için elektrik fiyatları düşük tutularak döviz kurunun sanayici ve ihracatçıya yüklediği ek giderlerin karşılanması ve konutlar için de enflasyonun ve artan enerji fiyatlarının yükünün düşürülmesi gündeme gelmişti. Ancak petrol 100 dolara dayanınca enerji sübvansiyonunun bütçeye yükü azaltılmak zorunda kalındı ve bu nedenle de sübvansiyon elektriğe zam yapılarak bütçeye yük olmaktan çıkartılacak.

Ülkemiz uzun vadede 50 -55 milyar dolar dış ticaret açığı ve 30-35 milyar dolar cari açık verdiğinden ve bu açıkların içinde 25 milyar doları aşan petrol, doğalgaz, kömür ve metalik yağlar ithalatı bulunduğundan sonunda daha fazla hidro enerji üretmek ve nükleer santrallardan da (çevre, sağlık ve felaket potansiyeli ve atık sorununa dikkat ederek) elektrik üretmek zorunda (aynen Fransa’nın yaptığı gibi).

Bu arada toplumda doğalgaz fiyatı da tartışma konusu olmaya başladı. Aşağıda ülkemizde doğalgazın da 2006 ve 2007 yıllarındaki tarifelere dayanılarak oldukça düşük bir fiyatla sanayi ve konuta verildiğini ortaya koyacağız.

Önce konut doğalgazına bakalım.

Dağıtım şirketlerinin konut doğalgaz tarifesi satış fiyatı ÖTV ve KDV dahil, BHAB ve taşıma bedeli dahil EPFDK ihaleleri ortalamasına dayanılarak 1 Ocak 2007 tarihinde 7.84 euro/ GJ’dir.

AB 27 ülkesinde Estonya, Litvanya, Macaristan ve Letonya’da doğalgaz tarifesi, tüm vergiler dahil 5.89 ile 7.50 euro arasındadır.

AB 27 ortalaması nerede ise Türkiye’nin iki misli olup 14.95 euro / GJ düzeyindedir.

Türkiye’den pahalı konut doğalgazı fiyatı olan ülkeler en ucuzdan en pahalıya doğru sırası ile Hırvatistan, Bulgaristan, Romanya, Çek C., Polonya, Slovakya, Lüksemburg, İngiltere, Belçika, Fransa, Slovenya, Portekiz, İspanya, Avustralya, İrlanda, İtalya, Hollanda, Almanya, İsveç ve Danimarka’dır. En yüksek fiyat Danimarka’dadır ve 30.84 eruo / GJ düzeyindedir.

Şimdi de sanayi için doğalgaz fiyatına bakıyoruz.

Türkiye’de sanayi için doğalgaz tarifesi (KDV hariç) ortalama 9.40 euro / GJ olarak bulunur.

Bizden düşük Estonya, Bulgaristan, Letonya, Litvanya ve Danimarka (konuta en pahalı veren ülke Danimarka idi).

Bizden daha fazla fiyat tarifesi olanlar ise ucuzdan pahalıya Çek C., Hırvatistan, Belçika, İspanya, Romanya, Polonya, Portekiz, Fransa, Slovakya, İtalya, Macaristan, Hollanda, Lüksemburg, İngiltere, Avustralya, İsveç ve en yüksek olarak 13.27 ile ihracatçı Almanya’dır!

Görüldüğü gibi ülkemizde hem konutta hem de sanayide doğalgazda büyük sübvansiyon içermekte. Bu genel kanının tam tersi bir gerçektir.

Devlet sanayici ve vatandaşı sübvanse etmektedir. Şimdi enerji fiyatları artarken doğal olarak sübvansiyon azalacak ve Türkiye fiyatı dünya fiyatlarına yaklaştırılacaktır.