Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Tuncay Özgün, ultrasonografinin gebelik öncesi hastaların risk ve bunların değerlendirilmesi konusunda büyük önem taşıdığını söyledi.

     Doç. Dr. Özgün, ses dalgalarının organlara çarpıp görüntü olarak ekrana yansıması prensibine dayanan ultrasonografinin gebelikte güvenli olarak kullanıldığını söyledi. Her kadın doğum uzmanının eğitiminde ultrasonografi uygulamalarının yer aldığını anımsatan Özgün, "Ultrasonografi gebeliğin farklı dönemlerinde değişik amaçlar için kullanılır ve farklı bilgiler elde edilir. Erken gebelik döneminde laboratuar incelemeleri ve jinekolojik muayene ile gebelik tanısı konabilir ancak gebeliğin sağlıklı ve canlı olduğunu ortaya koymak için mutlaka ultrasonografik inceleme yapılmalıdır. Erken gebelikte gebelik kesesi ve gelişmekte olan bebek uygun zamanda görüntülenebilir ve bebeğin kalp atışları saptanarak gebeliğin canlı olduğu saptanabilir" dedi.

     Gebeliğin erken dönemlerinde normal gebelikle karışabilecek dış gebelik, üzüm gebeliği gibi durumların ayrılmasında da ultrasonografiden faydalanılabileceğine dikkat çeken Özgün, "Gebeliğin her döneminde yapılan ölçümlerle gebelik yaşı değerlendirilebilir ancak bu ölçümler gebelikte ne kadar erken dönemde yapılır ise o kadar doğru sonuçlar vermektedir. Bu ölçümler sayesinde son adet tarihinin doğru olup olmadığı, bebeğin ilerleyen dönemlerde normal gelişip gelişmediği ve doğumun zamanlaması konusunda bilgiler edinilebilir. Ayrıca çoğul gebeliklerin saptanmasında ve takibinde de ultasonografi oldukça kıymetlidir. Down sendromu taramasında 11-14 hafta arasında ultrasonografi ile ense kalınlığının ölçülmesi ve laboratuar testlerinin yapılarak raporlanması gelişmiş ülkelerde kullanılan temel yöntemdir. Bu testin teknik olarak yapılamadığı veya geç başvuran hastalarda ise Down sendromu taramasında 16-20 hafta arasında üçlü veya dörtlü test tercih edilmelidir. Bu testler öncesinde anne adayından kan alınmadan önce gebelik haftasının doğru olup olmadığının kontrolü için mutlaka ultrasonografi yapılmalıdır" diye konuştu.

      Gebeliğin 18-24. haftaları ultrasonografi ile gelişmekte olan bebekte bir anormallik olup olmadığının araştırılması için uygun zaman olduğunu kaydeden Özgün, "Bu dönemde anomali taraması için bu konuda eğitimli hekimler tarafından yapılan incelemeye ayrıntılı ultrason incelemesi denir. Başta anomalili doğum riski bulunan anne adaylarına, diyabetli, ailede kalıtsal hastalık öyküsü olanlar, daha önceden anomalili doğum yapmış olanlar veya takiplerinde anormallik şüphesi bulunanlara ayrıntılı ultrason incelemesi tavsiye edilmelidir. Ancak ayrıntılı ultrason incelemelerinin bebekteki anomalilerin ancak yüzde 70'ini saptayabileceği ve bir kısım anomalilerin anne karnında saptanamayacağı konusunda aile bilgilendirilmelidir. Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde ise bebeğin gelişiminin normal olup olmadığı konusunda ultrasonografiden faydalanılır. Gelişimi geri olan bebeklerde anneden bebeğe giden kan akımlarının değerlendirilmesinde ve doğum zamanı konusunda karar verilmesinde renkli Doppler sonografi faydalıdır. Ayrıca doğumdan hemen önce bebeğin tahmini ağırlığı hesaplanarak uygun olan doğum şeklinin tercihinde de ultrasonografi faydalıdır" şeklinde konuştu.

       Özgün, son olarak ultrasonografinin gebeliğin her döneminde faydalı bilgiler veren güvenli bir görüntüleme yöntemi olduğunu sözlerine ekledi.