Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi'ne ilişkin hükümetlerarası anlaşma Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Avusturya, Macaristan Hükümet Başkanları ile AB komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso tarafından Başkent Ankara'da imzalandı.
Zirveye, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ile anlaşmaya taraf ülkelerin başbakanları ve yaklaşık 20 ülkeden bakan düzeyinde katılım oldu. Başbakan Erdoğan Nabucco projesinin imza töreninde bir açılış konuşması yaptı. Başbakan konuşmasına bu tarihi ana ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti bildirerek başlarken, Nabucco projesinin bu coğrafyayı farklı bir konuma taşıması açısından önemine değindi. Erdoğan Türkiye'nin üreticilerle tüketiciler arasında bir köprü olacağını söylerken, bu projeyle ülkemizin doğalgaz altyapısının Avrupa'nınkiyle birleşeceğini ve muhtemel kriz dönemlerinde dayanışmayı mümkün kılacağını ekledi. Başbakan, Türkiye'nin ana hedefinin doğalgazda 4. ana arter olmak olduğunu belirtti ve bu anlaşmanın imzalanması ile işlerin bitmediğini yeni bir sürecin başladığını da vurguladı. Nabucco projesinin diğer projelere de hız kazandıracağına inandığını belirten Erdoğan, bu projenin AB- Türkiye ilişkilerini de derinleştireceğini ekledi.
Başbakan Erdoğan:
"Karşılıklı dayanışmayı arttıracak bu proje. Enerji alanındaki iş birliğimizin gelişmesine ve derinleşmesine kapı aralayacak. Enerji piyasasını AB'nin iç pazar kuralları ile aynı noktaya getirme konusunda büyük mesafe katettik. Bu anlaşmayı imzalamakla işimiz bitmiyor, yeni başlıyor. Gerek taraf devletler ve gerekse NABUCCO tarafından ciddi çalışmaların yapılmasını gerektirecek bir süreç başlıyor. Bunun hayata geçirilmesi ile diğer projeler de hız kazanacak. Hazar ve Ortadoğu bölgelerinde bulunan kayda değer doğalgaz üretici ülkelerin bu denkleme katılması samimi temennimizdir. Rus gazının da bir gün NABUCCO vasıtasıyla Avrupa piyasasına sunmanın mümkün olacağına inanıyorum. Böylelikle bu ülkeler bu hat aracılığıyla Türkiye üzerinden Avrupa ile temas sağlamış olacaklar.
Sadece bizi ısıtacak, enerji verecek bir projeden söz etmiyoruz. İkili ilişkilerimiz ve dostluklarımız derinleşecek. Sadece ülkeleri yakınlaştırmakla kalmayacak tüm bölgenin istikrara kavuşmasına da sağlam bir zemin hazırlayacak. Bazıları bunu bir rüya olarak adlandırmaya devam ediyor. Ama zamanında Bakü-Tiflis-Ceyhan da rüya olarak yorumlanmıştı. Oysa bugün sadece bununla yetinilmiyor kapasite arttırma çalışmaları da yapılıyor. İnanıyorum ki bu proje de başarıyla tamamlanacak. Ben ülkem adına büyük bir gurur taşıyorum."
Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili:
"Doğalgaz 21. yüzyılın ön önemli unsurlarından biri haline geldi. Geçen yıl bir saldırganlık sözkonusu oldu. Burada farklı politik süreçler sözkonusu. Bütün bu olanlar doğalgazın önemli bir araç olduğunu gösterdi. Saldırganlık kendi amacına ulaşmakta başarısız oldu. O dönem yaratılan gerilim ve endişe bugün bağımsızlık emellerinin her zamankinden daha güçlü olduğunu görüyoruz. Bölgeyi bölerek egemenlik altına almakta ama bugün daha önce olmadığı gibi farklı sonuçlarla karşı karşıyayız. Buradaki dayanışmanın nekadar güçlü olduğunu görüyoruz. Hiç bir zaman enerji ve politikayı karıştırmadık. Bugün bile Rusya ile bu bağlamda çeşitli işbirliklerini geliştiriyoruz. Hepinizi ipekyolunun yeniden canlandırılması noktasında hepinizi tebrik etmek istiyorum. Bunun yeniden canlandırılması ülkelerin tümünün başarısıdır. Türkmenistan'ın katılması da çok önemlidir. Azerbaycan her zaman itibi bir güç olmuştur çok büyük önemi vardır."
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, ''AB olarak Nabucco Doğal Gaz Boru Hattı Projesindeki doğal gazı almaya talibiz ve gaz sağlayacak ülkelere AB alım garantisini veriyoruz'' dedi. Barroso, Nabucco Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Hükümetlerarası Anlaşmasının Rixos Otel'de yapılan imza töreninde yaptığı konuşmada, Nabucco'ya gaz sağlayacak olan ülkelerin AB alım garantisinde olacağını vurguladı. Bugün AB'nin enerji güvenliği çerçevesinde önemli bir adım atıldığını belirten Barroso, bu projenin sadece Avrupa'nın enerji güvenliği açısından değil Türkiye ile diğer ilgili ülkelerin AB ile ilişkileri açısından da tarihi bir gün olduğunu söyledi. İlk başlarda bu proje için ''ilerlemeyeceği'' yönünde görüşler olduğunu hatırlatan Barroso, ancak bu projenin hiç kimsenin vazgeçemeyeceği bir proje olduğu görüşünde olduğunu ifade etti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve diğer ilgili ülkelerin yetkililerine katkılarından dolayı teşekkür eden Barroso, Nabucco'nun Avrupa ve Türkiye'nin enerji güvenliği açısından da önemli olduğunu, ayrıca hat üzerinde bulunan Avrupa ülkelerinin aynı zamanda tüketici ülke olduklarını kaydetti. Barroso, bundan sonraki aşamada proje çerçevesinde kapasite kontratlarının yıl sonuna kadar tamamlanmasını öngördüklerini ifade etti.
-AVUSTURYA BAŞBAKANI FAYMANN-
Avusturya Başbakanı Werner Faymann da yaptığı konuşmada, Avusturya olarak bu projeyi bütünüyle desteklediklerini, ayrıca büyük bir gurur duyduklarını söyledi. Avusturya'nın bu projeyle çok yakından ilgilendiğini belirten Faymann, Nabucco'nun merkezinin Viyana'da bulunduğunu, ayrıca hükümetlerarası anlaşmanın Viyana'da nihayete ulaştığını hatırlattı. Avrupa'nın enerji tedarikindeki altyapısı açısından bu boru hattı projesinin büyük önem taşıdığını kaydeden Faymann, bu projenin enerji çeşitliliği açısından da önemli olduğunu söyledi. Avrupa'nın doğal gaz ihtiyacının önümüzdeki yıllarda devamlı artış göstereceğine dikkat çeken Faymann, toplam enerji ihtiyacının 3'te 1'ini doğal gazın oluşturacağını anlattı. Bu projede enerji güvenliği ve tedarikinin iki önemli unsur olduğunun altını çizen Faymann, ayrıca doğal gaz depolanmasının da bir başka önemli faktör olduğunu kaydetti. Doğal gazın Avrupa'da depolanıp bölgedeki ülkelere dağıtılması için modern bir depolama merkezi kurmak istediklerini belirten Faymann, böylece doğal gazın dağıtımını da sağlayabileceklerini bildirdi. Enerji güvenliğinde enerji çeşitliliği ve kompozisyonuna dikkat çeken Faymann, yenilenebilir enerji kaynaklarına tamamıyla bel bağlamanın riskli olabileceğini, bu nedenle konvansiyonel enerji kaynaklarıyla rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları arasında kompozisyon oluşturulması gerektiğini ifade etti. Faymann, Nabucco Projesi'nin enerji sağlayan ve enerji tüketen ülkeler arasındaki işbirliği açısından önemli olduğunu belirterek, Nabucco Projesi'nin bir yüzleşme ya da meydan okuma değil, bir işbirliği projesi olduğunu vurguladı.
7,9 MİLYAR EURO'YA MAL OLACAK
Nabucco Doğalgaz Boru Hattı projesi, Hazar ile Kafkaslardaki doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınmasını amaçlıyor. Görüşmelerine 2002 yılında başlanan proje, son yıllarda Rusya ile Ukrayna arasındaki anlaşmazlık yüzünden soğukta kalan Avrupa için büyük önem taşıyor. Avrupa, Nabucco ile Orta Asya enerji kaynaklarına üyelik müzakerelerini yürüttüğü Türkiye üzerinden ulaşabilecek ve Rusya'ya bağımlılığı bir nebze azalacak.
Avrupa'nın doğalgaz tedarik ağını çeşitlendirecek en önemli proje olan Nabucco ile ilgili bazı ayrıntılar şöyle:
* Projenin adı, İtalyan besteci Guiseppe Verdi'nin 'Nabucco' adlı operasından geliyor. Verdi'nin Nabucco'su Yahudilerin Babil'e sürgüne gönderilmesini anlatırken Nabucco Doğalgaz Boru Hattı ise Doğu'nun gazının Batı'ya aktarımını öngörüyor.
* Hatta ilk planda Azerbaycan ve Türkmenistan doğalgazı verilecek. Hat, daha sonra Irak, İran, Mısır ve Rusya gazı ile de beslenecek.
* Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya olmak üzere beş geçiş ülkesi bulunuyor.
* 2004 yılında Türkiye'den BOTAŞ, Bulgaristan'dan Bulgargaz, Romanya'dan Transgaz, Macaristan'dan MOL, Avusturya'dan OMV ve Almanya'dan RWE olmak üzere 6 ülke firması Nabucco projesine imza attı.
* 7,9 milyar Euro'ya mal olacak projeye ortaklardan her biri 400 milyon Euro katkı sağlayacak.
* Boru hattının inşasına 2011 yılında başlanacak.
* İlk gaz 2014 yılında pompalanacak.
* İlk etapta 8-10 milyar metreküplük gazın Batı'ya pompalanması öngörülüyor.
* İlerleyen yıllarda miktar 30 milyar metreküpe çıkarılacak.
* Boru hattının toplam uzunluğu 3 bin 282 kilometreyi bulacak.
* Nabucco hattının bin 558 kilometresi Türkiye'den, 392 kilometresi Bulgaristan'dan, 457 kilometresi Romanya'dan, 388 kilometresi Macaristan'dan ve 46 kilometresi de Avusturya'dan geçecek.
NABUCCO İMZA TÖRENİNE GENİŞ KATILIM
Asrın enerji projesi olarak adlandırılan Nabucco'nun imza törenine ortak ülkelerin yanı sıra ABD ve Avrupa Birliği'nden en üst düzey temsilciler katılıyor.
Ankara Rixos Otel'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliği yaptığı toplantıya katılan yabancı temsilciler şöyle:
AB: Komisyon Başkanı Jose Maanuel Barroso, Komisyon Enerji Komiseri Andris Piebalgs ve İsveç AB Dönem Başkanlığı Temsilcisi Mikael Eriksson.
Almanya: Federal Ekonomi ve Teknolhoji Bakanlığı Devlet Sekreteri Jochen Homann
Avusturya: Başbakan Werner Fayman, Federal Ekonomi Bakanı Reinhold Mitterlehner
Azerbaycan: Sanayi ve Enerji Bakanı Petar Dimitrov
Bulgaristan: Başbakan Sergei Stanishev, Ekonomi ve Enerji BakanıPetar Dimitrov
Gürcistan: Cumhurbaşkanı Mikhail Saakashvili, Enerji Bakanı Aleksandre Khetaguri
Irak: Başbakan NuriEl Mahiliki,
Macaristan: Başbakan Gordon Bajnai, Ulaştırma, İletişim ve Enerji Bakanı Peter Honig
Mısır: Petrol Bakanı Sameh Samir Fahmy
Romanya: Başbakan Emil Boc, Ekonomi Bakanı Adrian Videnau
Suriye: Petrol ve Minaral Kaynaklar Bakanı Sufian Al Allao
ABD: Senato Dış İlişkiler Komitesi Cumhuriyetçi Parti Grubu Başkanı Senatör Richard Lugar, Avrasya Enerji Özel Temsilcisi Büyükelçi Richard Mornigstar.
Toplantıda ayrıca, Nabucco Uluslararası Şirketi Yönlendirme Komitesi Başkanı Werner Auli ile birlikte Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Direktör Riccardo Puliti ve Avpura Yatırım Bankası Direktör Thomas Barret de hazır bulunuyor.
* * *
Ankara Rixos Otel'de düzenlenen zirve çerçevesinde, ilk olarak Nabucco Projesine ilişkin tanıtım filmi gösteriliyor.
Tanıtım filminin ardından katılımcıların kısa birer konuşma yapacağı genel oturuma geçilecek. Oturumun ardından projenin geçiş ülkelerini oluşturan Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya arasında ''Hükümetlerarası Anlaşma'' imzalanacak.
Söz konusu anlaşmayla, projenin inşasını uluslararası anlaşma avantajlarını sağlayarak kolaylaştırmak, hızlandırmak ve işletme safhasında uygulanacak vergilendirme gibi belli esasları karara bağlamak amaçlanıyor.
-KATILIMCILAR-
Nabucco Zirvesi ve imza törenine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikheil Saakashvili, Romanya Başbakanı Emil Boc, Avusturya Başbakanı Werner Faymann, Bulgaristan Başbakanı Sergei Stanishev, Macaristan Başbakanı Gordon Bajnai ve Irak Başbakanı Nuri El-Maliki ile AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso katılıyor.
Zirve ve imza töreninde ayrıca, ABD Avrasya Enerji Özel Temsilcisi Büyükelçi Richard Morningstar, Senato Dış İlişkiler Komitesi Cumhuriyetçi Parti Grubu Başkanı Senatör Richard G. Lugar, AB Komisyonu Enerji Komiseri Andris Piebalgs, Almanya Federal Ekonomi ve Teknoloji Bakanlığı Devlet Sekreteri Jochen Homann, Avusturya Federal Ekonomi Bakanı Reinhold Mitterlehner, Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natık Aliyev, Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanı Petar Dimitrov, Gürcistan Enerji Bakanı Aleksandre Khetaguri, AB Dönem Başkanlığı Temsilcisi Mikael Eriksson, Macaristan Ulaştırma İletişim ve Enerji Bakanı Peter Honig, Mısır Petrol Bakanı Amin Sameh Samir Fahmy, Romanya Ekonomi Bakanı Adriean Videanu, Suriye Petrol ve Mineral Kaynaklar Bakanı Sufian Al-Allao, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Direktör Riccardo Puliti, Avrupa Yatırım Bankası Direktör Thomas Barret ve Nabucco Uluslararası Şirketi Yönlendirme Komitesi Başkanı Werner Auli hazır bulunuyor.
Çok sayıda yerli ve yabancı gazetecinin takip ettiği zirve için 100'ü yabancı yaklaşık 330 basın mensubu akredite oldu.
Toplantının düzenlendiği Rixos Oteli çevresinde ve içinde yoğun güvenlik önlemleri alındığı gözleniyor. |