Seviye Belirleme Sınavı (SBS)'na hazırlanan ve iyi bir liseye girmek isteyen bir öğrenci ve ailesi, tercih döneminde dikkatli olmalı. Çünkü yapılacak bir hata, istenilen okulun kazanılamaması sonucunu doğuracaktır.

     Öğrencinin puanı ne olursa olsun istediği, hayal ettiği, beklentilerini karşılayacağı bir okula yerleşebilmesi için doğru tercih yapabilmesi çok önemlidir. Peki, sınavlara hazırlık sürecinin en önemli aşamalarından biri olan tercihleri bilinçli ve doğru bir şekilde yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir?

     SBS'de tercihler, sınav sonuçları açıklandıktan sonra 9-20 Temmuz tarihleri arasında bireysel olarak ya da internet aracılığı ile yapılacak. Tercihlerle ilgili gerekli bilgiler ve okulların kontenjanları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu'nda yer alıyor. Hazırlanan bu kılavuz mutlaka dikkatli bir şekilde incelenmeli.

     Tercihlerle ilgili kesin bilgiler, okulların ve programların kontenjan tabloları, kodları http://www.meb.gov.tr ve http://oges.meb.gov.tr adreslerinde yayınlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu'nda yer alıyor.

     Tercihlerde kullanılan okul kodları mutlaka e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu incelenerek yazılmalıdır. Özellikle isimleri benzer olan okulların karışmamasına özen gösterilmelidir. Geçen yılın genel başarı sıralarını ve taban puanlarını baz alın. Öğrencilerin 6., 7. ve 8. sınıfta girdikleri SBS sonuçlarına göre elde edecekleri OYP'ye göre sıralamaları belli olmakta ve aldıkları puana göre il ve ülke genelinde sıralanmaktadır. Dolayısıyla tercih yapılırken öncelikle tercih edilen okulu bir önceki yıl kazanan son adayın genel başarı sırası ve yüzdelik diliminin ardından 1. yerleştirme taban puanları dikkate alınmalıdır.

     Tercihler okula son yerleşen öğrencinin genel başarı sırası, yüzdelik dilimi ve taban puanına göre, öğrencinin istekleri de göz önüne alınarak yüksekten düşüğe doğru yapılmalıdır. Daha yüksek puanlı bir okulu alt tercihlere yazmak ölü tercih olacağından mantıklı bir seçim olmayacaktır.

     Tercih listesi hazırlanırken, ilk sıralara idealinizdeki, en çok gitmek istediğiniz, genel başarı sıranızın ve puanınızın biraz üzerindeki okulları, orta sıralara sizin sıranıza en yakın, kazanma ihtimalinizin en yüksek olduğu okulları, son sıralara ise başarı sıraları ve taban puanları daha düşük, garanti okulları yazın. Yapacağınız tüm okul tercihleri sizin girebileceğinizden daha yüksek olursa açıkta kalma ihtimaliniz artacaktır.

     Tercih etmeyi düşündüğünüz okullarla ilgili olabildiğince çok bilgi edinmeye çalışın. Okulun fiziki şartlarını, ulaşım şartlarını, öğrenci sayısını, bulunduğu semti, üniversiteye giriş sınavlarında ve diğer önemli sınavlarda elde ettiği başarıları, hazırlık sınıfı olup olmadığını, pansiyon durumunu, öğrenciye sunduğu imkânları öğrenmeye çalışın. Bilgi sahibi olmak daha bilinçli tercih yapmanızı sağlayacak ve yanlış yapma ihtimalinizi azaltacaktır. Özellikle şehir dışından okul tercih edilecekse bu okullarla ilgili mutlaka bilgi alınmalıdır. Bununla ilgili okullarda ya da dershanelerde düzenlenecek programlar, bilgilendirme toplantıları, seminerler değerlendirilmelidir.

     Kazansanız bile gitme ihtimalinizin çok düşük olduğu, istemediğiz okulları tercih etmeyin. Tercih listesi hazırlanırken genel başarı sırası ve taban puanının birbirine çok yakın olmamasına özen gösterilmelidir. Aralığı daha geniş tutmak kazanma şansını artıracaktır.

TERCİH FORMUNU EMİN OLDUKTAN SONRA DOLDURUN

     Tercih edilecek okullara karar verildikten sonra hazırlanacak liste önce örnek boş bir tercih formuna yapılmalıdır. Yapılacak değerlendirmeler bu form üzerinde yapılmalıdır. Emin olunduktan ve son karar verildikten sonra "asıl tercih formu" doldurularak tercihler yapılmalıdır. Çünkü tercihler yapılıp onaylandıktan sonra değiştirmek mümkün değildir. Son karar verilmeden önce iyi düşünülmelidir.

UZMAN KİŞİLERE DANIŞIN VE ONLARDAN GÖRÜŞ ALIN

     Tercihler, bu konuda uzman birinin görüşü alınarak yapılmalıdır. Öğrenciye sunulan bu fırsatın çok iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla tercihler yapılırken çok dikkatli olunmalı, uzman kişilerden görüş alınmalıdır.

     Bu yıl 2. Yerleştirme döneminde öğrencilere ikinci bir tercih yapma fırsatı verilecek ve 6 tercih daha alınacaktır. 1. Yerleştirme döneminde yapılan tercihlerin değiştirilmesi için bir şans daha olacaktır. 1. Yerleştirme sonucu oluşan taban puanlar da göz önüne alınarak en doğru tercihler yapılmaya özen gösterilmelidir.

 [SORU-CEVAP]

     Tercihlerle ilgili tüm işlemler öğrencinin TC kimlik numarası kullanılarak öğrenci velisi tarafından yapılabilir ve takip edilebilir. Öğrencinin bizzat bulunması gerekmemektedir.

     Tercihlerinizi istediğiniz okul türünden yapabilirsiniz. Bu konuda herhangi bir kısıtlama söz konusu değil. Önemli olan, puanınız ve istekleriniz. Puanınızı, başarı sıranızı ve isteklerinizi göz önüne alarak istediğiniz okul türünden tercih yapabilirsiniz.

     Tercih etmeyi düşündüğünüz okul ve programlarla ilgili detaylı bilgileri Bakanlık tarafından www.oges.meb.gov.tr adresinde yayınlanan okul tanıtım bilgilerini kullanarak, tercih etmeyi düşündüğünüz okulun web sitesinden bilgi alarak ya da okulu ziyaret ederek, tercih konusunda uzman kişi ve kurumlara başvurarak bilgi sahibi olabilirsiniz.

     Fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, Anadolu liseleri, Anadolu öğretmen liseleri ile Anadolu sağlık meslek liselerine yapılan merkezi yerleştirmelerden sonra boş kalan kontenjanlara kesinlikle öğrenci alınmayacaktır. Ancak Anadolu imam-hatip lisesine, Anadolu meslekî ve teknik ortaöğretim kurumları, Anadolu tarım meslek liseleri, tarım meslek liseleri, adalet meslek liseleri, Anadolu tapu ve kadastro meslek lisesine yerleşen öğrencilerin kesin kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra bu okullarda açık kontenjan kalması veya tercih listeleri yayımlandıktan sonra kurum açılması durumunda OYP esas alınarak öğrenci alınacaktır. Dolayısıyla öğrenciler OYP'lerine göre kalan açık kontenjanlara başvurabilirler.

     Bu şekildeki öğrencilerin sınavsız öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına kayıt yaptırması gerekmektedir. 

Unutmayın!

     Öğrencinin yaşı 18'den küçük olduğu için tercihlerden birinci derecede öğrenci velisi sorumlu olacaktır. Dolayısıyla veliler, yapılan tercihlerden haberdar olmalıdır.Tüm tercih haklarını kullanma zorunluluğu yoktur. Eğer istenirse sadece bir okul tercih edilebilir. Ancak farklı tercihler, kazanma şansını artırır.

     Öğrencinin kazanacağı ve okuyacağı lise, üniversite eğitimiyle de direkt bağlantılı olacaktır. Dolayısıyla okulun üniversiteye girişte sağlayacağı avantajlar ve dezavantajlar mutlaka değerlendirilmeli.1. ve 2. tercih dönemlerinde yapılan tercihler okul tarafından onaylanmadan önce mutlaka kontrol edilmelidir.Yeni açılan okullara, programlara ya da normal liseden Anadolu lisesine dönüştürülen okullara dikkat edilmelidir.