Hizmet gelirleri ve pazar payları daraldığı için kar baskısıyla karşı karşıya kalan bankalar, tüketici kredilerine ve dijital bankacılık ürünlerine ağırlık verdiği bir dönemde, hiç beklemedikleri bir yerden dev cezalarla karşı karşıya kaldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bankaları verdikleri ihtiyaç kredileri kapsamında incelemeye aldı. Bakanlık kaynaklarından edindiğimiz bilgiye göre herhangi bir şikayet üzerine hareket etmeyen Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde bulunan Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetim Müdürlüğü müfettişleri, tüketici aleyhine işlem tespiti sonrası ART arda para cezalarını kesti.

Bayram kampanyaları

     Yürütülen çalışmada bankaların tüketicilere kullandırdığı bayram kredilerinin faiz yükünün, piyasaya duyurulan faiz oranlarından daha yüksek olduğu ortaya çıktı. Bankaların bayram dönemlerinde kampanyalarla, ‘düşük faizli, uygun vadeli’ bayram kredisi olarak duyurduğu ihtiyaç kredilerinde açıklanan faizle alınan faiz arasında büyük fark olduğunu tespit eden Bakanlık müfettişlerinin tamamladığı ilk dosyalardan sonra İş Bankası, Garanti Bankası ve Finansbank, kendilerine para cezası kesildiğini açıkladı.

8 bankalık liste

      İş Bankası ve Garanti Bankası’na 110 milyon lira, Finansbank’a 43.6 milyon lira para cezası kesildi. Bu bankalarla birlikte inceleme dosyası tamamlanan bir kamu bankasına da ceza kesildi. Bakanlık müfettişlerinin sürdürdüğü çalışmalarda iki özel bankanın daha dosyasının tamamlandığı öğrenildi. Bu özel bankalardan birine cezası açıklanan bankalardan daha fazla para cezasının kesileceği belirtiliyor. Bakanlığın toplam sekiz bankayla ilgili inceleme yaptığı, ama bunun daha da artabileceği ifade ediliyor.

Faizler net değil!

     Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı müfettişler yaptıkları incelemelerde bankaların bayram kredilerinde ‘aylık 0.99, dosya masrafsız bayram kredisi’ gibi kampanya bilgisi ile tüketicilerden alınan faizi karşılaştırdı. Bakanlık müfettişlerinin bu tür tüketici kredilerinde alınan gerçek faizin açıklanan kampanya faizinden çok daha yüksek olduğunu tespit ettiği, bunun üzerine de cezaların kesildiği belirtiliyor.

     Verilen bilgiye göre bayram kredilerinin aylık faizi yüzde 1’in üstüne çıkarak yıllık yüzde 25’e ulaşıyor. Türk bankacılık sektöründe faize ilişkin ilk büyük cezaları Rekabet Kurumu kesmişti. Rekabet Kurumu bankaların serbest piyasa koşullarını ihlal ederek tüketicinin aleyhine eylem gerçekleştirip vatandaşa verilen mevduat faizlerinde ortak hareket ettikleri kanaatine varmıştı. Kurum, bankalara savunmalarında sonra 1.1 milyar lirayı bulan para cezaları kesmişti.
 
‘Tüketici  yanıltıldı, cezalar kesildi’

     Bakanlık bankalardaki incelemeleri ihtiyaç kredileri kapsamında ‘bayram kredi’leri üzerinde yoğunlaştırırken, açıklanan faizlerin tüketiciyi yanıltacak şekilde yansıtıldığı kanaatine dayanarak cezaları kesiyor. Bankalar ise kampanya bazlı ihtiyaç kredilerine kredi kartı taksitlerinin sınırlandırılmasından sonra ağırlık vermeye başladılar.

     Son birkaç yıldır tatil ve bayram kredisi kampanyalarıyla dikkat çeken bankalar, 36 aya varan seçenekler sunuyorlar. Kredi kartı taksitlerinin 9 ay ile sınırlandırılması bankalar için nakit ihtiyacı olan müşterileri elinde tutma açısından önem taşıyor. Bu alanda yoğun rekabete giren bankalar, neredeyse bir SMS ile kredi veriyor. Bankalar internet ve mobil şubeden kredi başvurusu yapanlara onaylı kredilerini şubeye gitmeden kullanabiliyorlar.Bankalar bayram ve tatil kredilerinde 5 bin liradan 50 bin liraya kadar kredi veriyor. 36 ay vadeli kredilerde sektörün verdiği bireysel krediler eşit taksit, esnek ödeme ya da ödemesiz dönemleri içeriyor.