Bunu anlamanın en doğru yöntemi, bebeğin kilo alışının takip edilmesidir. Tüm bebekler doğduktan sonraki ilk 2-3 gün doğum kilosunun %10 nu aşmayacak bir miktarda zayıflayabilirler.

Bu vücutlarındaki hafif ödemin (şişmenin) çözülmesi sonucunda oluşan bir kayıptır. İzleyen birkaç günde geri alınır. Genellikle bebekler ilk bir haftanın sonunda doğum kilolarına geri dönmüş olurlar. Kilo artışı bundan sonra başlar.

Kilo artışının nasıl olması gerektiği gibi detaylar başka bir yazı konusu olacağı için gerektiği kadar olmalıdır diyerek bunu kapatıyorum. Bunu aylık muayeneye gidilen doktor yeterli olup olmadığına karar verecektir. Bunu evde izlemenin yollarını kısaca anlatayım.

Yeni doğmuş bir bebek zamanın büyük bir bölümünü uyuyarak geçirir. Karnı acıkınca uyanır, beslenir, altını kirletir, tekrar uyur. Bu ritim işin doğasıdır. Doğumdan sonraki ilk günlerde 8 ila 15 kez beslenebilir. Beslenme aralıkları 2-3 saati aşmamalıdır.

Yeterli beslenen bir bebek ilk 15-20 gün içersinde gaz pek oluşmadığı için gaz sancısı nedeniyle ağlamaz. Ağlama ilk günlerde sıklıkla doymamanın göstergesidir. Beslenme pozisyonu hatalarıyla ve doğum olayının doğası gereği bazen yeni doğan kulak iltihabı denilen bir durum da oluşabilir. Ağlamanın bazen de nedeni olabilir.

Bebekler gastro-kolik refleks denilen bir olay sonucunda her beslenme esnasında veya kısa bir süre sonrasında bezini kirletebilir. Her beslenmenin arkasından kakalı bez almak ishal olduğunu göstermez.

Yeni doğan bebek kakası ilk günlerde koyu ve renk olarak siyaha yakındır. Bu koyu renkli yapışkan kaka ilk 4-5 gün içersinde bitmelidir. Daha sonraları anne sütü kakası dediğimiz sarıdan turuncuya değişen renklerde ve cıvık oluşur. Aralarda sadece çiş ile ıslatılmış bezler de olabilir.

Bebeğin az sayıda bez kirletmesi ve kirlenen bezlerin az miktarda çiş veya kaka içermesi anne sütünün yetersiz olduğunun bir diğer göstergesidir. Yeni doğan döneminde günde 7-8 bez değiştirmek normal kabul edilir. Sayı bundan daha fazla olabilirse de daha az olması pek beklenmez. Burada bilinmesi gereken başka bir konu da seyrek kaka yapmak da her zaman bir sorun olmadığıdır. Bazı yeterli beslenen bebekler de az sayıda kakalı bez kirletebilirler. Çişli bezler de sayılmalıdır. Hazır bezlerde bunu anlamak zor olabilir. Bebeğin altındaki bezi kullanılmamış bir bezle ağırlık yönünden kıyaslanması yararlıdır.

Anne sütü ile beslenen bir bebeğin çok sıcak havalar dışında ayrıca su almasına gereksinimi yoktur. Anne sütünün büyük bir bölümünün su olduğu bilinmelidir. Çişli bezlerin olması suyun da yeterli olduğunu gösterir. Ağzını temizlemek için veya kustuğu durumlarda bir miktar sade su verilebilir. Şeker katılması arzu edilmez zira şeker bebeğin iştahını kesebilir.

Bebeğin emme esnasında sütü yutma sesi duyulabilir. Sessiz bir odada emzirirken bebeğin sütü emerken yuttuğunu dinleyebilirsiniz. Emzirdikten sonra anne memelerinin gerginliğinin azalması, yumuşaması gerekir. Süt ile dolan memeler gergin ve ağrılı olur. Bebek emerek bunları boşaltmalıdır.

Bebeğin genel olarak derisi dolgun ve gergin olmalıdır. Yeterli beslenen bebeğin karın derisi elle tutulup bırakıldığında süratle eski haline döner. Yeterli beslenemediğinde deri gerginliği azalır. Deri hamur kıvamına gelir. Tutup bırakıldığında eski haline yavaş döner. Ayrıca kalınlığı dolgun olmalıdır. Küçük ve zayıf doğmuş bebeklerde deri incedir. Beslendikçe bu artar.

Anneler için dikkat edilerek, görüldüğünde doktorlarına iletmeleri uygun olan durumlar şunlardır.

• Bebeğin emzirme işleminin toplamda 8-10 dakikadan az sürmesi. Bebeğin kısa sürede emmeyi bırakması,
• Emzirdikten sonra memelerin boşaldığı hissinin alınmaması.
• Bebeğin genel olarak uyuklaması ve gevşek durması,
• Günde 6 dan daha az çiş veya kakalı bez kirletmesi,
• Günde an az bir kakalı bez olmaması veya doğumdan 5 gün geçmesine karşın anne sütü kakası görülmemesi,
• Derisinin elastikliğinin az olması,
• Emzirirken yutma seslerinin pek duyulmaması.

Bu belirtilerin görülmesi anne sütünün yetersiz olduğunun işareti olmayabilir. Fakat dikkat edilmesi ve doktor tarafından değerlendirilmesi uygun olan durumlardır.