Artık kendinizi anne olmaya hazır hissediyorsunuz. Peki hamilelik ten önce dikkat etmeniz gereken faktörler olduğunu biliyor musunuz? Gebelik döneminde olduğu gibi öncesinde de anne ve bebek sağlığı açısından bilmeniz gereken noktalar var. Biz de konu ile olarak Ferti – Jin Kadın Sağlığı Merkezi’nden Op. Dr. Murat Taşdemir ile söyleştik.

Hamile kalmaya karar veren kişiler yaşam tarzlarında bir değişikliğe gitmeli mi?

Op.Dr. Murat Taşdemir: Günümüzde gebeliğin ilk haftalarının önemi daha iyi anlaşılmıştır. İlk 12 haftada bebeğin organları oluşur. Birçok kadın henüz gebe olduğunu anlamadan bebeğin birçok organı gelişmiştir. Anne adayının yaşam şekli gelişmekte olan bebeği etkiler. Bu nedenle çocuk sahibi olmaya karar veren çiftler yaşam tarzlarını gözden geçirip düzenlemelidir.

Sigara, alkol, kafein gibi alışkanlıkları hamilelik öncesinde bırakmak gerekir mi?

Op.Dr. Murat Taşdemir: Sigara içen kadınlarda bir yıl içinde gebe kalabilme olasılığı sigara içmeyenlere göre % 25 daha düşüktür. Sigara yumurta kalitesini bozar, yumurtanın döllenmesini ve döllenen yumurtanın rahme tutunmasını zorlaştırarak gebeliği önler. Sigara içen kadınlarda dış gebelik ihtimali de artar. Bu nedenlerden ötürü gebeliğe hazırlık dönemi sigarayı bırakmak için uygun bir zamandır. Oysa sigaranın zararlarını bilmesine rağmen birçok kişi sigara içmeye devam ediyor.

 Ancak en azından gebelik süresince sigara kesinlikle bırakılmalıdır. Sigara anne adayının beslenmesini bozarak, vücuttaki C vitamini seviyesini düşürür. Bebeklerin düşük doğum ağırlıklı doğma riskini artırır. Gebeliğe hazırlık e gebelik sırasında alkol tüketiminden de kaçınmak gerekir. Aksi takdirde doğumsal anomalilere neden olabilir. Kafein de gebelik döneminde uzak durulması gereken bir madde. Kahve, çay, kola gibi kafein içeren ürünlerin tüketimi mümkün olduğunca azaltılmalıdır.

Gebelik öncesinde beslenme alışkanlıklarında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Op.Dr. Murat Taşdemir: Dengeli ve sağlıklı beslenme sağlıklı çocuk sahibi olabilmek için çok önemlidir. Çiftlerin sağlıklı beslenmesi yumurta ve sperm kalitesini ve döllenmeyi etkiler. Gebelik öncesi dönemde sağlıklı beslenme alışkanlıklarının edinilmesi ve bunların gebelik süresince devam ettirilmesi çok önemlidir.

Düzenli beslenme alışkanlığı anne adayına, ailesine ve gelişecek bebeğin sağlığına katkıda bulunur. Gebelik öncesi dönemden itibaren temel besin gruplarının hepsinden her gün alınmasına, günde 3 öğün yemek yenmesine ve kalsiyum, demir, folik asit gibi önemli vitamin ve mineralleri içeren besinlerden yeterli miktarlarda alınmasına dikkat edilmelidir. İdeal diyet şöyle olmalıdır:

Protein 4 porsiyon
Süt ve süt ürünleri 4 porsiyon
Tahıl 4 porsiyon
Yeşil sebze 4 porsiyon
Sebze ve meyveler 4 porsiyon
C vitaminli meyveler 1 porsiyon

Hamilelik sırasında alınması zorunlu olan folik asit gebelik öncesinde de alınmalı mı?

Op.Dr. Murat Taşdemir: Folik asit döllenmeden hemen sonra omurilik ve sinir sisteminin gelişmesinde önemli rol oynar. Gebelikten önceki 3 aylık dönemden itibaren günde 400 mg. folik asit takviyesi nöral tüp bozukluklarının oluşmasını engeller. Folik asit narenciyede, yeşil yapraklı sebzelerde, fındık, badem ve baklagillerde bulunur. Gebelik öncesi dönemden itibaren doğal besinlerle alınan folik asit yanında 400 mg folik asit içeren multivitaminler ve folik asit tabletlerini almak gerekir.

Hamilelik öncesinde ilaç kullanılmasında dikkat edilmesi gereken kriterler var mıdır?

Op.Dr. Murat Taşdemir: Hamilelik dönemi ve öncesinde reçeteli veya reçetesiz satılan tüm ilaçları kullanmadan önce bu dönemde kullanılıp kullanılmayacaklarının araştırılması gerekir. Gebelik dışında kullanıldığında hiçbir yan etkisi olmayan ilaçlar bile gebelik sırasında bebeğe zarar verebilir.

Herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmayan bir kadın menstural siklusunun ikinci yarısında gebe olduğunu düşünerek gerekli önlemleri almalı ve kendine zarar verebilecek şeylerden kaçınmalıdır.