Aşılar Gerekli mi? Yoksa Gereksiz mi? Aşılar gerekli mi yoksa gereksiz mi? Zeynep Casallini'nin çocuğuna aşı yaptırmama kararı uzmanlar arasında tartışılıyor...
Aşılarla enfeksiyon hastalıklarının azaltılması belki de halk sağlığı için başarılmış en önemli olay. İlk olarak Pasteur bir mikroorganizma nın zayıflatılarak aşı üretilmesi fikrini oluşturmuş, ardından bu konuda diğer bilim adamları çalışmaları ilerleterek 19. yüzyıl sonunda çiçek, veba, tifo ve kolera aşılarının hazırlanmasını sağlamıştır. Bugün artık dünyada çiçek hastalığından bahsetmiyorsak bu aşılamadaki başarının sonucudur. Fakat artık 21. yüzyıldayız. Pek çok hastalık için aşının gerekli olup olmadığı konusu tartışılmaya başlandı. Özellikle bebeklik döneminde yapılan aşılarla ilgili uzmanlar farklı görüşler vermeye başladı.
Sanatçı Zeynep Casallini'nin yeni doğan çocuğuna bazı aşıları yaptırmayacağını açıklaması akıllara "Popüler insanların bu tür hayati konularda açıklama yapma açısından toplumu nasıl yönlendirir?" sorusunu da beraberinde getirdi. Peki uzmanlar aşı konusunda ne diyor?
"ORJİNALLİK OLSUN DİYE AŞI KARŞITI SÖYLEMLER ÇIKIYOR"
Sağlık Bakanlığı Aşı Danışma Kurulu Üyesi- İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Viroloji ve İmmünoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Badur:
Ülkemizde orjinallik olsun diye aşı karşıtı söylemler olmaya başladı. Mesela bir dönem İskandinav ülkeleri için nörologlar, "Burada difteri, boğmaca ve tetanoz aşıları gereksizdir" söyleminde bulundu. Bunun üzerine aileler çocuklarını aşılatmadı. O yıl içerisinde difteriden 980 çocuk hayatını kaybetti. İsteyen çocuğunu aşılatmayabilir ama belirli oranlarda ciddi hastalıklara yakanlanma riskini de düşünmek lazım. Orjinalik olsun diye "Aşı zararlıdır" ya da "Bu aşı çok yararlı" diyenlerin sözlerinin bilimsel temeli yoktur. Bazen "Aşı öldürdü" gibi haberler de çıkıyor. Hatta en son İzmir'de "Hepatit B aşısı oldu, ertesi gün öldü" başlıklı bir haber çıkmıştı. Bunu şuna benzetebiliriz: "Kişi makarna yemiştir, ertesi gün ölmüştür. Makarnadan öldü denmiştir." Bu tür haberlerin, söylemlerin ciddiye alınır bir tarafı yok."
"KIZAMIK SALGINI AŞI İSTENMEDİĞİ VE GEREKSİZ GÖRÜLDÜĞÜ İÇİN ÇIKTI"
İstanbul Üniversitesi Sosyal Pediatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülbin Gökçay:
"Aşı tabii ki yaptırılmalı. Çocuk sağlığı açısından yararlı. Bir hastalığın hangi çocukta hafif hangi çocukta ağır geçeceğini bilemeyiz. Birçok aşının uygulanmasında yarar var. Mesela verem. Bu hastalığın beyin zarına zarar verip ölüme sebep olacağını bilemeyebilirsiniz. Veya menenjit olunduğunda ve bu hastalık ilerlediğinde çocukta sağırlığa neden olabileceğini bilemeyebilirsiniz. Mesela kızamık iyileşilebilir bir hastalık ama çocukta 20 yaşından sonra tekrar çıkıp öldürebileceğini nereden tahmin edebilirsiniz? Hangi hastalığa yakalanıp yakalanılmayacağını öngörmek mümkün değil. Ayrıca çocukların hakkı aşılardan yararlanmak. Avrupa'da kızamık salgınları aşı yaptırılmadığı ve aşı gereksiz görüldüğü için başladı. Sağlık Bakanlığı da Zeynep Casallini'nin açıklamasını değerlendirip bir yanıt verecektir. Bu toplum sağlığın tehlikeye atan bir açıklamadır."
"AŞILAR SADECE ÇOCUKLAR İÇİN DEĞİL YETİŞKİNLER İÇİN DE ÖNEMLİ"
Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Aylin İzat Liceoğlu: "Aşıların bireysel yararı kişinin semptomatik hastalıktan korunması, yaşam kalitesinin artması, işteki verimin artması, enfeksiyon hastalığından ölüm riskinin azalmasıdır. Ancak mevcut hiçbir aşı veya biyolojik ürün yüzde 100 güvenli ya da etkin değildir. Genelde görülen aşının yapıldığı yerde ağrı, şişlik gibi hafif yan etkilerin yanında nadiren ciddi yan etkiler olabilir. Bu nedenle aşı önerileri bireysel özellik ve risklere göre yapılmalıdır.
Her ülke sağlık politikalarıyla kendi aşı takvimini hazırlamakta ve çocukluk döneminde uygulamaktadır. Ancak hem ülke politikaları, hem de ebeveynler çocukluk döneminde aşılama konusunu önemserken yetişkin dönemde de belli aşıların yapılması unutulmakta, hatta önemsenmemektedir. Oysa aşılar sadece çocuklar için değildir. Her yıl aşıyla önlenebilir hastalıklardan birçok adolesan ve yetişkin ölmekte. ABD’de her yıl 60 binden fazla erişkin aşı ile önlenebilecek hastalıklardan ölmektedir."
ÇOCUKLARA HANGİ AŞILAR YAPTIRILMALI?
Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu Başkanı Dr. Hasan Eraydın, aşıların iki türlü olduğunu söylüyor ve devam ediyor: "Bebeklik döneminde kızamık, kızamıkçık, kabakulak, difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci, verem, Hepatit B, zatürre aşıları yapılıyor. Su çiçeği hastalığı için yapılan aşı isteğe bağlı olarak uygulanır. Bu aşılar birer ay, bir buçuk yaşına kadar ve okul çağına kadar belirli dozlarla yapılır"
|