Kimsesiz çocukların hayata tutunmasına yardımcı olacak ‘koruyucu aile’ sistemi Türkiye’de fazla bilinmiyor. Devlet korumasına alınan 17 bin 282 çocuktan 4 bin 615’i koruyucu aile yanında bakılıyor. Sosyal hizmet uzmanları, yetiştirme yurtlarındaki çocukların, sıcak bir aile ortamında yetişmesini sağlayan koruyucu ailelik için henüz yeterli duyarlılık yaratılamamasından yakınıyor.

Kurumlar eksik kalıyor

      İstanbul Koruyucu Aile Derneği Başkanı Filiz Süyür, çocukların ruhsal ve sosyal gelişim için kendilerini karşılıksız seven, destekleyen, güven duygusu aşılayan sıcak bir aile ortamına gereksinimleri olduğunu söyledi. Çocukların ebeveynlerine güvenli bir bağlanma oluşturmaya ihtiyacı bulunduğuna dikkat çeken Süyür, “Çocuğun olumlu bir davranışla aferin alması, yanlış yaptığında yargılanmadan doğrunun öğretilmesi gibi konular ancak birebir ilgi ve dikkatin verilmesiyle sağlanabiliyor. Kurum bakımında, çok çocuğun yer aldığı ortamda bunu sağlamak zor oluyor ve çocuğun psikolojik ve sosyal gelişiminde eksiklikler olabiliyor. Aile temelli bakım yöntemleri ile bunlar aşılıyor” dedi. Evlat edinmeden farklı olarak, koruyucu aile sisteminde velâyetin biyolojik ailede olduğunu ifade eden Süyür, şöyle konuştu:

Devletten maddi yardım var

      “Çocuğun tüm masraflarını devlet karşılıyor. Koruyucu ailelere devlet düzenli olarak bir aylık ödeme yapıyor. Buna ilaveten giysi, eğitim desteği de bulunuyor. Ayrıca bu çocuklar, devlet ve üniversite hastanelerinden ücretsiz sağlık hizmetleri almaktadırlar. Çocukların devlet koruması devam ettiği için belirli kontenjanlar dahilinde, özel eğitim kurumlarına yerleşme hakları da var. Çocuğun biyolojik ailesiyle bağını sürdürmesi ve düzenli görüşme yapma hakkı var; ancak bu görüşmelerde koruyucu aile ile biyolojik aile karşı karşıya gelmezler” Süyür, sistemin henüz Türkiye’de tam olarak bilinmediğini ve mutlaka daha sık anlatılması gerektiğini bildirdi. Süyür, dernek olarak hem aday ailelere bu konuda yol gösterdiklerini, hem de mevcut koruyucu ailelerin ihtiyaç duydukları alanlarda desteklenmesini sağladıklarını ifade etti.

Kimler koruyucu aile olabilir?

       25-65 yaş aralığında olmak, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup, Türkiye’de ikamet etmek, En az ilkokul mezunu olup düzenli bir gelire sahip olmak, Sevgi ve ilgi verebilmek, sabırlı ve hoşgörülü olmak, Evli ya da bekar; çocuklu ya da çocuksuz olmak gibi şartlar yok.

Süreç nasıl işliyor?

      Söz konusu kriterleri karşılayanların, ASPB il müdürlüklerine başvuru yapmaları yeterli. Gerekli evrakların tamamlanmasıyla uzmanlar koruyucu ailenin evini ziyaret edip, kendileri ve çevresi ile mülakatlar gerçekleştiriyor. Karar verilen bir çocuk ve aile, yuvada uzmanların da yönlendirmeleri doğrultusunda aile ile görüşülüyor. Böylece çocuk ile aile arasında bağ oluşturulmaya başlanıyor. Aile ve çocuk hazır olduğu noktada çocuk ailenin yanına yerleştiriliyor.