Hangi öksürük neye işaret ediyor, kapıda bir hastalık mı var yoksa siz mi abartıyorsunuz? Okuyun, karar verin.

Öksürük bir reflekstir

     “Öksürük bir hastalık değil, çeşitli sağlık sorunlarının belirtisidir. Bronşlarda ve hava yollarında bulunan reseptörlerin uyarılması sonucu ortaya çıkar. Öksürük bu bölgedeki mukusu ve yabancı cismi atmaya yönelik bir refleks aslında” diyor Özel Bodrum Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Sevda Oktay. Çocuklarda öksürük en sık, üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak görülüyor. Bunun yanında; astım, alerji, alerjik bronşitler, reaktif havayolu denilen çocukların bronş reaksiyonunun fazla olduğu durumlar, yabancı cisim aspirasyonları, reflü ve kistikfibroz ile alerji gibi daha uzun vadeli hastalıklar da çocuklardaki öksürük nedenleri arasında sayılabiliyor.

Ne zaman endişelenmeli?

     “Öksürük çocuğun hayat kalitesini bozduğu zaman önemsenmeli” diyen Dr. Sevda Oktay, özellikle uykuyu bozan, gece çocuğu uykusundan uyandıran bir öksürüğün; reaktif havayolu hastalıkları, astım gibi sorunlar açısından önemli bir uyaran olduğunu söylüyor. Ailelerin bu konuda uyanık olması; gündüz çocuğun beslenmesini bozan, gece uykudan uyandıran ve özellikle de ateşle birlikte seyreden öksürüklerde bir an önce bir çocuk hastalıkları uzmanına başvurulması gerekiyor. Şiddetli öksürük ataklarının, özellikle de kuru öksürüklerin çocukta krizlere neden olabileceğini söyleyen Oktay, “Bu ataklar; baş ağrısı, baş dönmesi hatta bayılma ile sonuçlanabilir. Çok şiddetli öksürükler kasları yorar, bu da idrar kaçırılmasına neden olabilir. Şiddetli öksürükler göğüs kafesinde ağrılardan fıtık oluşturan hastalıklara kadar birçok soruna yol açabiliyor” diyor.

Öksürük nasıl tedavi edilir?

     Solunum yolu enfeksiyonlarında gözlenen öksürük şikayeti aslında oluşan salgıların solunum yollarından temizlenmesi için vücudun bir savunma mekanizması olarak işlev görüyor. Öksürük kesici ilaçların kullanımı, vücudun bu doğal savunmasını bloke ettiği için önerilmiyor. Bazen bademcik enfeksiyonu ile gribal enfeksiyon ayırımı muayene sonucunda da yapılamıyor. Bu durumda boğaz kültürünün alınması, bazı kan testlerinin yapılması ve sadece ateş düşürücü verilerek hastanın gözlenmesi gerekiyor. Dr. Sevda Oktay, öksürük şikayeti için yapılabilecekleri şöyle sıralıyor:
• Bol sıvı alınması ve yudumlanarak sıvı içilmesi, öksürüğü azaltıyor.
• Boğaz pastili, ballı çay veya bitki çayları (özellikle ayva kabuğuyla birlikte kaynatılan ıhlamur) boğazda kuruluk, gıcık ve öksürüğü önlüyor.
• Öksürüğü yumuşatmak için sütün içerisine bal karıştırmak yararlı oluyor.
• Duş alınması veya odadaki havanın nemlendirilmesi mukus salgılarını yumuşatıyor.

Öksürük şurubu… İçmeli mi, içmemeli mi?

     Dr. Oktay, “Öksürük bir hastalık değil, reflekstir. Vücudun solunum yollarını temizleme ihtiyacı duyduğu anlamına gelir. Çocuk doktorları da öksürüğü bastırmak yerine buna yol açan nedeni bulup tedavi eder. Öksürük şurubu olarak bilinen ilaçların çoğu balgam söktürücü, bir kısmı da öksürük reseptörlerini baskılayan ilaçlardır. Balgam söktürücü ilaçların bir özelliği de balgamı arttırmalarıdır. Doktor önerisi olmadan kullanıldıklarında enfeksiyonun gidişatını değiştirebilir ve solunum sıkıntısı gibi süreçlere neden olabilirler” diyerek gereksiz öksürük şurubu kullanmanın zararlarına dikkat çekiyor.

Alerjik mi, değil mi?

     Dr. Oktay, normal bir öksürüğü alerjik bir öksürükten ayırmanın yollarını şöyle anlatıyor: “Öksürük, ‘alerjik rinit’in en çok görülen belirtisidir. Gırtlak bölgesinde tahrişe neden olan alerjen, burun akıntısı olmaksızın kuru öksürük yapabilir. Bazı alerjik reaksiyonlar ise burun içi kaşıntısı ve burun akıntısına neden olabilir. Öksürüğün alerjik olup olmadığını anlamanın en iyi yolu diğer belirtilere bakmaktır. Belirtileri arasında öksürük de bulunan grip, nezle, soğuk algınlığı gibi hastalıkların ateş, yorgunluk, halsizlik gibi diğer belirtilerini göremiyorsanız büyük ihtimalle alerjiktir.”